XQuick Search
Antisosyal Kişilik Bozukluğunda Heyecan Arama Davranışının Klinik Yansımaları
Yusuf Seymen1, Özcan Uzun21Mersin Toros Devlet Hastanesi, Mersin, Türkiye2Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
GİRİŞ ve AMAÇ: Heyecan arama, bireyin çeşitli, yeni, karmaşık ve yoğun yaşantıların peşinden gitme eğilimi olarak tanımlanmakta olup; bu yaşantılar uğruna fiziksel, sosyal, yasal ve finansal riskleri göze alma davranışı ile ilişkilidir. Son yıllarda yapılan çalışmalar, heyecan arama davranışının psikopati, madde kullanımı, dürtüsellik ve antisosyal davranışlarla ilişkili olduğunu göstermektedir. Bu çalışma, Antisosyal Kişilik Bozukluğu (ASPD) tanısı almış bireylerde heyecan arama davranışı ile psikopatoloji boyutları ve klinik özellikler arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışmaya DSM-5 kriterlerine göre ASPD tanısı almış 60 birey ve 60 sağlıklı kontrol grubu dahil edilmiştir. Heyecan arama düzeyi, Zuckerman Heyecan Arama Ölçeği (SSS) ile değerlendirilmiştir. Klinik yansımalar ise; Mizaç ve Karakter Envanteri Yenilik Arayışı alt ölçeği (TCI-NS), Bağımlılık Profili İndeksi (API) ve Kriminal Düşünce Ölçeği (CTS) ile ölçülmüştür.
BULGULAR: ASPD grubunun, kontrol grubuna kıyasla SSS’nin disinhibisyon, deneyim arayışı, sıkılganlık ve toplam puan alt boyutlarında anlamlı şekilde daha yüksek skorlar aldığı bulunmuştur. Ayrıca ASPD grubunda, toplam SSS puanı ile TCI-NS (yenilik arayışı) toplam puanı, API (bağımlılık şiddeti) toplam puanı, API-C yenilik arayışı alt ölçek puanı ve CTS’nin hak görme ile güç yönelimi alt ölçekleri arasında pozitif korelasyon saptanmıştır. Bunun yanı sıra, SSS’nin sıkılganlık alt boyutu ile intihar girişimi sayısı arasında da pozitif korelasyon bulunmuştur.
TARTIŞMA ve SONUÇ: ASPD tanılı bireylerde heyecan arama davranışı; intihar girişimi, yenilik arayışı düzeyi, bağımlılık şiddeti ve suç düşünce kalıpları ile anlamlı şekilde ilişkilidir. Bu bulgular, heyecan arama davranışının ASPD'nin klinik değerlendirme sürecinde dikkate alınması gereken önemli bir değişken olduğunu göstermektedir.
Clinical Reflections of Sensation Seeking in Antisocial Personality Disorder
Yusuf Seymen1, Özcan Uzun21Mersin Toros State Hospital, Mersin, Türkiye2Department of Psychiatry, Gülhane School of Medicine, University of Health Sciences, Ankara, Türkiye
INTRODUCTION: Sensation seeking is defined as the pursuit of varied, novel, complex, and intense experiences, accompanied by a willingness to take physical, social, legal, and financial risks to attain such experiences. Recent research has demonstrated that sensation seeking behavior is associated with psychopathy, conduct disorder, psychoactive substance use, and impulsivity. The present study aims to examine the relationship between sensation seeking behavior and both the dimensions of psychopathology and clinical features in individuals diagnosed with Antisocial Personality Disorder (ASPD).
METHODS: The study included 60 individuals diagnosed with ASPD according to DSM-5 criteria and 60 healthy controls. The level of sensation seeking was evaluated using the Zuckerman Sensation Seeking Scale (SSS). Clinical Reflections were assessed using the Novelty Seeking subscale of the Temperament and Character Inventory (TCI-NS), the Addiction Profile Index (API) and its Clinical Form (API-C), and the Criminal Thinking Scale (CTS). Data were statistically analyzed using appropriate methods.
RESULTS: The ASPD group showed significantly higher scores than the control group in the SSS subdimensions of disinhibition, experience seeking, boredom susceptibility, and total score. Additionally, in the ASPD group, the total SSS score was positively correlated with the total TCI-NS (novelty seeking) score, the total API (addiction severity) score, the API-C novelty seeking subscale score, and the entitlement and power orientation subscales of the CTS. Furthermore, the boredom susceptibility subscale of the SSS showed a positive correlation with the number of suicide attempts.
DISCUSSION AND CONCLUSION: In individuals with antisocial personality disorder, sensation seeking behavior is positively associated with the number of suicide attempts, novelty seeking, severity of addiction, and criminal thinking patterns. These findings highlight the importance of considering sensation seeking in the clinical assessment of ASPD.
Makale Dili: İngilizce
