Turkish J Clin Psy. 2022; 25(2): 193-201 | DOI: 10.5505/kpd.2022.66592

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuk ve ergenlerde Akdeniz diyeti alışkanlıkları ve semptomlar üzerine etkileri (eng)

Mert Beşenek¹, Merve Yazıcı^2
1Uskudar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Istanbul
²RTE Üniversitesi Rize Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Çocuk Ve Ergen Ruh Sağlığı Ve Hastalıkalrı Kliniği, Rize

GİRİŞ ve AMAÇ: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), multifaktöriyel etiyolojiye sahip sık görülen nörogelişimsel bir hastalıktır. Genetik etmenlerin baskın rolüne rağmen; diyetle ilişkili özellikler gibi bazı çevresel etmenler de DEHB tanısında ve semptomatolojisinde etkili olabilmektedir. Çalışmamızda Akdeniz diyeti (AD) alışkanlıklarının DEHB grubu ve sağlıklı kontroller arasında karşılaştırılması ve DEHB semptom şiddetine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Tüm katılımcılar yarı-yapılandırılmış psikiyatrik görüşmelerle incelenmiş ve toplam 113 DEHB olgusu ile 120 sağlıklı kontrol çalışmaya alınmıştır. İki grubun da sosyoekonomik ve klinik özellikleri araştırılmıştır. AD’ne uyumları Akdeniz Diyeti Kalite İndeksi (KIDMED) ve DEHB semptomatolojisi Turgay Ölçeği ile değerlendirilmiştir.
BULGULAR: DEHB gurubunun daha düşük KIDMED puanlarına ve daha kötü AD uyum düzeylerine sahip oldukları saptanmıştır. AD’ne “iyi düzeyde uyuma” göre “orta düzeyde uyum” DEHB tanı riskini iki kat, “düşük düzeyde uyum” ise beş kat arttırmaktadır. Ayrıca toplam KIDMED puanları ve AD’ne uyum düzeyleri ile dikkatsizlik semptomları arasında negatif korelasyon gözlenmiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Sağlıklı bir diyete (AD) uyumun daha düşük DEHB tanı oranları ve daha düşük şiddette dikkatsizlik problemleriyle ilişkili olduğu gözlenmiştir ve bu “sağlıklı bir diyetin” yalnızca DEHB’nin ortaya çıkmasında değil, kliniğinde de etkili olduğunu göstermektedir. Ancak nedensellik ilişkisini açığa çıkarmak ve diyetsel girişimlerin DEHB bulgularını düzeltip düzeltemeyeceklerini saptamak için ileri araştırmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler: Akdeniz diyeti, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, semptomatoloji

---

Mediterranean diet habits and their effects on symptomatology among children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder (eng)

Mert Beşenek¹, Merve Yazıcı^2
1Uskudar University Faculty of Medicine, Child and Adolescent Psychiatry Department, Istanbul
²RTE University Rize Training And Research Hospital, Child And Adolescent Psychiatry Clinic, Rize

INTRODUCTION: Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD); is a common neurodevelopmental disorder with multifactorial etiology. Despite the dominant role of the genetic factors; environmental factors such as diet related features may have effect on ADHD diagnosis and symptomatology. In our study we aimed to compare Mediterranean diet (MD) habits of ADHD group with healthy controls and explore the effect of MD on ADHD symptom severity.
METHODS: All participants were evaluated with semi-structured psychiatric interviews and total of 113 individuals with ADHD and 120 healthy controls were included. Socioeconomic and clinical features of both groups were examined. Adherence to MD was evaluated with Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED) and ADHD symptomatology was evaluated with Turgay scale.
RESULTS: ADHD group had lower KIDMED scores and worse adherence to MD compared to healthy controls. “Medium adherence” to MD increased the risk of ADHD diagnosis two-folds and “low adherence” to MD increased the risk of ADHD diagnosis five-folds compared to “good adherence”. Total KIDMED scores and MD adherence levels were negatively correlated with inattention symptoms.
DISCUSSION AND CONCLUSION: Adherence to a healthy diet (MD) seems to be related to lesser inattention problems in addition to lower rates of ADHD diagnosis and this indicates the importance of a “healthy diet” not only in the occurrence of ADHD, but also in the clinical symptomatology. certain dietary habits may play a role in both ADHD development and clinical appearance; but further evaluation is needed to shed light on causality and to determine if dietary manipulation could ameliorate ADHD symptoms.

Keywords: Mediterranean diet, attention deficit hyperactivity disorder, symptomatology

---

ATIF KOPYALA