J Clin Psy. 2000; 3(4): 215-227

Multidisciplinary Approach in the Analysis of Executive Functions: From Cognitive Psychology to Neuroradiology

Sirel KARAKA޹, Muammer KARAKAŞ^2
1Prof. Dr., Hacettepe Üniversitesi Deneysel Psikoloji Uzmanlık Alanı,TÜBİTAK Beyin Dinamiği Multidisipliner Çalışma Grubu, Ankara
²Yrd. Doç. Dr., Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyodi- agnostik Anabiiim Dalı, EDİRNE # TÜBİTAK Beyin Dinamiği Multidisipliner Çalışma Grubu, ANKARA

The present study is on executive functions, a high control mechanism of cognitive processes. The paper demonstrates the usefulness of the multidisiciplinary approach in understanding the subfunctions of this complex control mechanism. It shows that in the endeavor for understanding this phenomena, scientific branches may complete one another, reciprocally compensating for insufficiencies of each other. The science of cognitive psychology studies basic cognitive processes. In this field, a 'high control'junction that controls others is found experimentally untestable; accordingly, the study of executive functions is considered outside the realm of cognitive psychology. Meanwhile, the field of neuropsychology can study executive junctions. In this field, such complex functions have been rendered measurable through neuropsychological tests, foremost of which are Wisconsin Card Sorting Test (WCST) and Stroop Test. Statistical analyses have shown that WCST measures three and Stroop Test TBAG version (TÜBİTAK Basic Sciences Research Group) two different properties. According to these results, these two tests measure different aspects of the 'executive functionsFurthermore they study inhibition, a process of central importance to this complex phenomenon from different perspectives. Central importance to this complex phenomenon from different perspectives. Finally the field of neuroradiology has shown that areas in prefrontal lobes are differen-tially activated by WCST and Stroop tasks. Studies that use functional magnetic resonance imaging (fMRG) have demonstrated that Stroop tasks are related to the activation of a widespread parallel processing system in the left frontal lobe. WCST performance, on the other hand, was found to be localized predominantly to a more confined part of the right hemisphere. Demonstrating the utility of the multidisciplinary approach in differentiating between different aspects of such a complex phenomenon as the executive functions, the present study may lead to the adoption of this approach in other studies where similar cognitive functions are investigated.

Keywords: Key Words: Executive functions, Wisconsin Card Sorting Test, Stroop Test, cognitive psychology, neuropsychology, neuroradiology, multidisciplinary approach.

---

Yönetici işlevlerin Ayrıştırılmasında Multidisipliner Yaklaşım: Bilişsel Psikolojiden Nöroradyolojiye

Sirel KARAKA޹, Muammer KARAKAŞ^2
1Prof. Dr., Hacettepe Üniversitesi Deneysel Psikoloji Uzmanlık Alanı,TÜBİTAK Beyin Dinamiği Multidisipliner Çalışma Grubu, Ankara
²Yrd. Doç. Dr., Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyodi- agnostik Anabiiim Dalı, EDİRNE # TÜBİTAK Beyin Dinamiği Multidisipliner Çalışma Grubu, ANKARA

Bu makalede, bilişsel işlevler üzerinde bir üst denetim mekanizması olarak görev yapan yönetici işlevler İncelenmektedir. Makalede, bu karmaşık denetleme sisteminin alt işlevlerinin anlaşılmasında multidisipliner yaklaşımın yararlılığı tanıtılmakta; olayların anlaşılmasında farklı bilim alanlarının birbirini tamamlayabileceği, bir bilim dalındaki eksikliğin diğer bilim dalınca giderilebileceği açıklanmaktadır. Bilişsel psikoloji temel bilişsel süreçlerle ilgilenen bir bilim dalıdır. Deneysel olarak incelenemez oluşundan ötürü diğer işlevleri denetleyen türden bir üst işlev, bilişsel psikolojinin araştırma alanı dışında görülmektedir. Diğer taraftan, nöropsikoloji alanında yönetici işlevler, Wisconsin Kart Eşlenme Testi (WCST) ve Stroop Testi gibi testler kullanılarak ölçülebilmektedir. Söz konusu testler üzerinde yürütülen istatistiksel analizlerin sonuçlan; WCST Türk Formunun üç, Stroop Testi Türk Formunun ise iki ayrı özelliği ölçtüğünü ortaya koymuştur Buna göre, adı geçen testler, yönetici işlevlerin farklı yönlerini ölçmekte; ayrıca da, bu işlevlerde merkezi öneme sahip ketlemeyi (inhibition) farklı açılardan değerlendirmektedir Nöroradyoloji alanında yapılan fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRG) çalışmalan, WCST ve Stroop görevlerinin, prefrontal bölgelerin farklı alanlarıyla ilişkili olduğunu göstermiştir. Stroop görevi altında elde edilen bulgular sol frontal lob ağırlıklı yaygın bir paralel işleme modelinin varlığını desteklemekte, WCST başarımı ise sağ frontal lobda, görece daha sınırlı bir alana lokalize edilebilmektedir. Yönetici işlevlerin ayrıştırılmasında multidisipliner yaklaşımın gerekliliği-ni gösteren bu makalenin, benzeri çalışmalarda da aynı yaklaşımın uygulanmasına yol açabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Anahtar Sözcükler: Yönetici işlevler, Wisconsin Kart Eşleme Testi, Stroop Testi, bilişsel psikoloji, nöropsikoloji, nöroradyoloji, multidisipliner yaklaşım.

---