J Clin Psy. 2008; 11(4): 191-199

New Generation Antipsychotics and Sexual Dysfunction

Murat Kuloğlu¹, Okan Ekinci^2
1Doç.Dr., Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Elazığ
²Dr., Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Flastanesi Psikiyatri Kliniği, Ankara

New generation antipsychotics are currently replacing traditional antipsychotics as first line therapy for the treatment of schizophrenia. Clinical reports indicate that newer antipsychotics are associated with a lower incidence of sexual side effects than classical antipsychotics and even that there may also be important differences between them in this regard. Although increased prolactin levels caused by antipsychotic agents are believed to play a major role with regard to sexual side effects, the underlying mechanism of antipsychotic agent- induced sexual dysfunction remains poorly understood. Although sexual dysfunction is frequently related to the hyperprolactinemia that can be induced by dopamineblocking properties of these agents, but may also be related to the serotonergic, cholinergic, adrenergic and other different mechanisms. Sexual side effects are rarely reported by the patients and are underdiagnosed by attending clinicians. These side effects can be an important source of distress to patients, adversely affects treatment compliance and may also be a psychosocial distressing factor for the patients. On the other hand, the sexual function effects of antipsychotics, particularly new generation agents, has not been extensively examined in the past years. Clinicians should be aware of the development of sexual dysfunction associated with antipsychotic treatment as well as of other side effects in patients with schizophrenia. This review aims to examine the latest evidence regarding the sexual function effects of new generation antipsychotic medications, especially effects on prolactin levels, in patients with schizophrenia.

Keywords: Key Words: New generation antipsychotics, sexual dysfunction, prolactin, schizophrenia.

---

Yeni Nesil Antipsikotikler ve Cinsel İşlev Bozukluğu

Murat Kuloğlu¹, Okan Ekinci^2
1Doç.Dr., Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Elazığ
²Dr., Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Flastanesi Psikiyatri Kliniği, Ankara

Son yıllarda yeni nesil antipsikotikler şizofreni tedavisinde geleneksel tedavilerin ilk sıradaki yerini almaktadır. Klinik çalışmalar genel olarak yeni nesil anti- psikotiklerin klasik antipsikotiklere göre daha düşük cinsel yan etki göstermelerine rağmen, kendi aralarında bile önemli farklılıkları bulunduğuna işaret etmektedir. Antipsikotiklerin yol açtığı prolaktin artışının cinsel yan etkilerde önemli rol oynadığına inanılmasına rağmen, bu ilaçların kullanımını ile ortaya çıkan cinsel işlev bozukluğunun mekanizması henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Cinsel işlev bozukluğu, sıklıkla bu ajanların yaptığı dopamin blokajı ve sonuçta ortaya çıkan prolaktin artışı ile ilişkili olsa da, serotonerjik, adrenerjik, kolinerjik veya farklı diğer mekanizmalarda bu duruma yol açabilir. Cinsel işlev bozukluğu, hasta tarafından da çoğu zaman ifade edilmesinden kaçınılan, sıkıntı yaratan, uyumu bozan klinisyenler tarafından da eksik sorgulanan ya da gözardı edilen, tedavide güçlük oluşturmasının yanı sıra psikososyal yönden de zorlayıcı bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer yandan antipsikotiklerin özellikle de yeni nesil antipsikotiklerin cinsel işlev bozukluğu üzerine olan etkileri üzerinde az durulan bir konudur. Bu nedenle klinisyenler antipsikotiklerle bağlantılı diğer yan etkiler yanında, cinsel işlev bozukluğu gelişimi yönünde de uyanık olmalıdırlar. Bu gözden geçirme yazısı şizofrenide yeni nesil antipsikotik ilaçların özellikle prolaktin düzeyi ve cinsel işlevler üzerine etkileri ile klinik kullanımda karşılaşabileceğimiz yan etkileri yönünden güncel bilgileri özetlemeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Anahtar Sözcükler: Yeni nesil antipsikotikler, cinsel işlev bozukluğu, prolaktin, şizofreni.

---