J Clin Psy. 2002; 5(3): 151-159

Neuropsychiatric Symptoms of Dementia, Parkinson's Disease, Multiple Sclerosis and AIDS

Nevzat Yüksel¹
Prof. Dr., Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, ANKARA

Neurological conditions such as dementia, Parkinson's disease, HIV associated dementia and multiple sclerosis shows a constellation of cognitive and behavioral symptoms. These symptoms often do not fulfill the criteria for formal psychiatric diagnosis. Clinicians should be sensitive to complaints of the patients. Alzheimer's disease manifested by core features of progressive memory impairement, visuospatial decline, aphasia, and loss of executive function. Behavioral symptoms include depression, psychosis, and agitation. Despite these clinical features, there is clinical heterogeneity among patient with Alzheimer's disease. Patients with Alzheimer's disease may also present disproportionate visuospatial abnormalities, aphasia, posterior cortical atrophy, extrapyramidal symptoms, and prefrontal involvement; patients with vascular dementia show more depression and functionally impairments. Behavioral and psychiatric problems associated with Parkinson's disease include cognitive dysfunction, drug related psychosis, depression, anxiety, apathy, fatigue and sleep disturbances. These manifestation cause significant disability at all stages off illness. Neurologist's routiene office visits may fail to identify the presence depression and anxiety. Multiple sclerosis have a high lifetime risk for major depression. The presence of depression adversely affects patients perception of their disability. There is significant correlation between fatigue and mood level. The human immunodeficiency virus invades the central nervous system early after infection and it gives rise to cognitive, motor and behavioral manifestations ranging from mild impairements to frank dementia. Cognitive symptoms of HIV associated dementia include short-term memory and concentration impairements and mental slowing. Behavioral symptoms include social withdrawal, irritability, depression and personality change.

Keywords: Key Words: Neuropsychiatric symptoms, dementia, vascular dementia, Parkinson's disease, multiple sclerosis, AIDS.

---

Demans, Multipl Skleroz, Parkinson Hastalığı ve Edinsel Bağışıklık Yetmezliği Sendromunda İzlenen Nöropsikiyatrik Belirtiler

Nevzat Yüksel¹
Prof. Dr., Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, ANKARA

Demans, Parkinson hastalığı, HIV demansı, ve multipl skleroz gibi nörolojik hastalıklarda birçok bilişsel ve davranışsal belirti izlenmektedir. Bu belirtiler sıklıkla psikiyatrik tanı ölçütlerine de tam olarak uymaz. Bu nedenle hekim muayene sırasında dikkatli olmalıdır. Alzheimer hastalığında ilerleyici bellek bozukluğu, görsel uzaysal yetilerde yıkılma, afazi ve yönetici işlevlerde bozulma olur. Davranışsal belirtilen arasında ise depresyon, psikoz ve ajitaşyon gibi belirtiler bulunur. Ancak klinik tablo heterojendir. Hastalar hastalığın şiddeti ile orantısız olarak görsel uzaysal yetilerde bozukluklar, afazi, posterior kortikal atrofi, ekstrapiramidal belirtiler ve prefrontal tutulum gösterebilmektedirler. Vasküler demans olguları ise daha çok depresyon ve fonksiyonel bozulma göstermektedirler. Parkinson hastalığında bilişsel bozulma yanında, ilaca bağlı psikozlar, depresyon, anksiyete, apati, yorgunluk ve uyku bozukluktan izlenmektedir. Bu belirtileri hastalığın her aşamasında önemli ölçüde yeti kaybına yol açmaktadır. Nörologlar tarafından depresyon ve anksiyete sıklıkla atlanmaktadır. Multipl sklerozda depresyon olasığı yüksektir. Depresyonun varlığı hastanın yeti kaybını algılamasını olumsuz yönde etkilemektedir Yorgunluk ve duygudurum ile güçlü bir bağlantı vardır. Bağışıklık yetmezliğinde enfeksiyonun ardından merkezi sinir sistemi tutulumu olur. Buna bağlı olarak bilişsel, motor ve davranışsal belirtiler izlenir. Belirtiler hafif bozulma ile açık demans arasında değişir. Bilişsel belirtiler arasında kısa süreli Prof. Dr., Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, ANKARA bellek ve konsantrasyon bozukluğu ve mental yavaşlama bulunmaktadır. Davranışsal belirtiler arasında ise sosyal geri çekilme, irritabilite, depresyon ve kişilik değişiklikleri bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Anahtar Sözcükler: Nöropsikiyatrik belirtiler, demans, vasküler demans, Parkinson hastalığı, multipl skleroz, AIDS.

---