J Clin Psy. 2008; 11(2): 84-94

Neuroimaging Methods in Attention Deficit Hyperactivity Disorder

Esra Güney¹, Selahattin Şenol², Şahnur Şener^3
1Dr., Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalı Ankara
²Doç. Dr., Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalı, ANKARA
³Prof.Dr., Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalı Ankara

Attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) is the most common neuropsychiatric disorder characterized with mainly inattention, hyperactivity and impulsion in childhood. Recent data suggests that biological and psychosocial factors act together in the etiology of ADHD. Despite the studies investigating etiological factors, specific reasons have not been identifed yet. Advances in brain imaging techniques, together with increasing number of the etiological studies about neurodevelop- mental disorders like ADHD, provided comparision of the findings with genetic studies, response to therapy and neurophyscological test results. Decrease of entire brain volume, and prefrontal cortex, basal ganglia, especially caudate nucleus and globus pallidus, cerebellum, and increase in volume of posterior region of brain found in most of the structural imaging studies. In the functional brain imaging studies about local cerebral blood flow and glucose metabolism, during resting decreased local blood flow and glucose metabolism was reported in the prefrontal cortex and cerebellar regions and also an increase in local blood flow and glucose metabolism was reported in parieto-occipital cortex but after phsycostimulant therapy these findings tend to return normal levels. Similar to these findings during neurophyscological tests, differences are determined in the activation of prefrontal cortex, anterior cingulate cortex, and striatum. Despite brain imaing techniques are not used as a diagnostic tool or determiner of treatment response, these techniques have an important role to understand the etiopathogenesis of this disorder. In this study we aimed to analyse brain imaging studies investigating structural and functional changes related to ADHD.

Keywords: Anahtar Sözcükler: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, nörogörüntüleme, fMRG, SPECT, PET.

---

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Nörogörüntüleme Yöntemleri

Esra Güney¹, Selahattin Şenol², Şahnur Şener^3
1Dr., Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalı Ankara
²Doç. Dr., Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalı, ANKARA
³Prof.Dr., Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalı Ankara

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (ADHD) temel olarak dikkatsizlik, hareketlilik ve dürtüsellik belirtileriyle seyreden çocukluk çağının en yaygın nöropsikiyatrik bozukluklarından biridir. Etiyolojide biyolojik ve psikososyal faktörlerin birlikte rol oynadığı düşünülmektedir. Bozukluğun altında yatan özgül faktörleri belirlemeye yönelik pek çok çalışma yapılmış olmasına karşın özgül nedenleri henüz kesin olarak bilinememektedir. Nörogörüntüleme tekniklerinde son dönemde gözlenen ilerlemeler ADHD gibi nörogelişimsel bozuklukların etiyo- lojisini belirlemeye yönelik yapılan çalışma sayısında artışa neden olmuştur. Yapısal görüntüleme çalışmalarının bir çoğunda tüm beyin hacminde azalma yanında, prefrontal korteks, özellikle kaudat nükleus ve globus pallidus olmak üzere bazal gangliyonlar ve sere- bellum hacminde azalma ve arka beyin bölgelerinin hacminde artış saptanmıştır. Bölgesel serebral kan akımı ve glukoz metabolizması hakkında bilgi sağlayan fonksiyonel nörogörüntüleme çalışmalarında dinlenme sırasında prefrontal ve serebellar bölgelerde bölgesel serebral kan akımı ve glukoz metabolizmasının azaldığı, pariyeto- oksipital kortekste ise bölgesel serebral kan akımı ve glukoz metabolizmasının arttığı fakat psikostimülan tedavi sonrasında bu bulguların normal düzeylere gerilediği saptanmıştır. Benzer şekilde nöropsikolojik testler sırasında prefrontal korteks, anteriyor singulat korteks ve striatum aktivasyonunda farklılıklar saptanmıştır. Nörogörüntüleme yöntemleri henüz tanı aracı veya tedaviye yanıtı belirleyici olarak kullanılamıyor olmalarına karşın bozukluğun etiyopatojenezini anlama çabamızda önemli bir rol oynamaktadır. Bu yazıda ADHD ile ilişkili yapısal ve fonksiyonel değişikliklerin araştırıldığı nörogörüntüleme çalışmalarının gözden geçirilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Key Words: Attention deficit hyperactivity disorder, neuroimaging, fMRG, SPECT, PET.

---